Për shumë njerëz, fundviti shoqërohet me drita, tryeza festive dhe urime. Por për të tjerë, këto ditë sjellin lodhje emocionale, trishtim ose ndjenjë boshllëku. Kjo nuk është dobësi personale – sipas psikologëve, është një reagim i njohur dhe i studiuar shkencërisht.

Çfarë është “trishtimi i festave”?

Sipas American Psychological Association (APA), periudha e festave mund të rrisë stresin emocional për shkak të:

• pritshmërive të larta për “lumturi të detyruar”
• mungesës së njerëzve të dashur
• presionit financiar
• reflektimit mbi vitin që mbyllet

Ekspertët theksojnë se fundviti intensifikon krahasimin social, sidomos përmes rrjeteve sociale, duke rritur ndjenjën se “të tjerët po ia dalin më mirë”.

Çfarë ndodh në tru?

Sipas Harvard Health Publishing, ndryshimet në rutinë, stresi social dhe mbingarkesa emocionale ndikojnë në ekuilibrin e neurotransmetuesve që rregullojnë humorin, si serotonina dhe dopamina.

Në të njëjtën kohë, mungesa e dritës natyrale gjatë dimrit ndikon drejtpërdrejt në energjinë dhe gjendjen emocionale, sipas NHS UK.

Një ndjesi më e përhapur sesa mendojmë

Shërbimi Shëndetësor Britanik – NHS – thekson se ndjenja e trishtimit ose boshllëkut gjatë festave është e zakonshme dhe shpesh kalimtare. Problemi lind kur njerëzit e fshehin, duke menduar se janë të vetmit që nuk po i shijojnë këto ditë.

Çfarë ndihmon realisht?

Psikologët sugjerojnë disa hapa praktikë:

• uljen e pritshmërive për “festë perfekte”
• kufizimin e krahasimit në rrjete sociale
• biseda të hapura me njerëz të besuar
• ruajtjen e rutinave bazë: gjumë, ushqim, aktivitet fizik

Nuk ka një mënyrë të saktë për t’i jetuar festat. Qetësia dhe autenticiteti janë po aq të vlefshme sa gëzimi.

 Burime të besueshme

• American Psychological Association (APA) – Stress & Holiday Mental Health
• Harvard Health Publishing – Holiday Blues
• NHS UK – Mental Health at Christmas & Seasonal Affective Disorder

© 2025, Pozitivi. All rights reserved.