
Të rinjtë shqiptarë mes punës që s’ka dhe punëve që s’i duan
Tregu kërkon punëtorë, të rinjtë kërkojnë punë. Por mes tyre qëndron një boshllëk që quhet aftësi, drejtim dhe shpresë.

Në Shqipëri sot jetojnë rreth 588 mijë të rinj nën moshën 29 vjeç, sipas Censusit 2023. Ky brez, që dikur shihej si garancia e së ardhmes, po përballet me një krizë të dyfishtë: mungesë punësimi dhe mungesë përputhjeje me tregun.
Sipas INSTAT (2023), 22% e të rinjve 15–29 vjeç janë të papunë, rreth 158 mijë persona. Bizneset shqiptare ankohen për mungesë fuqie punëtore, veçanërisht në sektorët turizëm, ndërtim dhe industri shërbimesh.

Pse ndodh kjo?
Studimet ndërkombëtare – OECD, ETF, Eurofound, World Bank & RCC – tregojnë se arsimi dhe tregu i punës ecin në drejtime të ndryshme.
- OECD (2024): “Të rinjtë nuk janë të papunë sepse nuk duan të punojnë, por sepse sistemi i arsimit nuk i ka përgatitur për vendet e punës që ekzistojnë sot.”
- ETF (2023): 41% e të rinjve nuk ndjekin asnjë trajnim profesional pas shkollës dhe 22% punojnë në punë për të cilat janë mbi-kualifikuar.
- Eurofound: Shumica e të rinjve punojnë me kontrata të përkohshme, me paga minimale dhe pa siguri, shpesh duke ikur jashtë vendit.

Ku janë të rinjtë shqiptarë?
Rreth 27% jetojnë në Tiranë, pjesa tjetër shpërndahet në qytete të tjera dhe pak në fshatra. Në zonat rurale, rinia po zhduket, dhe shumë të rinj janë larguar jashtë vendit për punë që nuk korrespondojnë me profesionin e tyre.
Shembuj: mësues që punojnë si kamarierë në Greqi, inxhinierë në punë fizike në Gjermani, juristë që punojnë si shoferë në Itali. Të gjithë me të njëjtën ndjesi: “këtu s’kishte vend për mua”.

Çfarë mund të bëjnë të rinjtë?
Studimet ndërkombëtare sugjerojnë hapa konkretë:
- Zgjidh fushat me kërkesë reale: Teknologji, turizëm, energji, shërbime digjitale.
- Investo në aftësi praktike: Kurse të shkurtra, gjuhë të huaja, digjital, menaxhim projektesh.
- Bëj praktikë pune ose internship: Një praktikë reale shpesh hap dyert për punësim afatgjatë.
- Mëso gjatë gjithë jetës: Trajnime, master-class ose mentorim profesional.
- Fleksibilitet dhe eksperiencë jashtë profilit: Përvoja jashtë profesionit mund të jetë trampolinë për të ardhmen.

Këshilla praktike për të rinjtë
- Zgjidh drejt fushat me kërkesë reale
- Investo në aftësi praktike
- Bëj praktikë ose internship
- Mëso gjatë gjithë jetës
- Fleksibilitet dhe eksperiencë jashtë profilit

Një brez që kërkon drejtim
Kriza e të rinjve shqiptarë nuk është vetëm mungesë pune. Është mungesë drejtimi, informacioni dhe përgatitjeje për realitetin që ndryshon çdo ditë. Të rinjtë kanë dëshirë dhe energji, por shpesh nuk dinë nga t’ia nisin. Nëse arsimi, biznesi dhe shteti nuk lidhen realisht mes tyre, Shqipëria rrezikon treg pune pa punonjës dhe të rinj pa shpresë.
Burime
INSTAT – Anketa e Forcave të Punës, 2023
Census 2023 – Popullsia dhe Banesat në Shqipëri
OECD – Understanding Labour Shortages, 2024
ETF – Jobs & Skills in the Western Balkans, 2023
Eurofound – Young People in the Western Balkans
World Bank & RCC – Youth Employment in SEE, 2023
© 2025, Pozitivi. All rights reserved.